2.2 Bewoners zijn betrokken bij hun buurt, wijk en stad door actief te zijn in de eigen omgeving en/of invloed uit te oefenen op gemeentelijke plannen, beleid en uitvoering

In 2022 werken we verder aan de uitvoering van het actieprogramma ‘Samen stad maken op de Utrechtse manier’ dat op 21 november 2019 is vastgesteld. Doelstelling van het actieprogramma is dat meer verschillende Utrechters kunnen meedoen, meer mensen zich betrokken voelen bij de stad Utrecht en plannen, beleid en projecten een kwaliteitsimpuls krijgen. Per project en traject onderzoeken we welke participatiewijze het beste past. Daarbij maken we gebruik van de Utrechtse participatieleidraad. Met de halfjaarlijkse voortgangsrapportages informeren we over de voortgang en relevante ontwikkelingen.

Voor veel mensen bieden websites, apps, sociale media en andere digitale kanalen een laagdrempelige manier om van zich te laten horen en om informatie te krijgen. Door de drempel te verlagen om mee te doen creëren we de mogelijkheid voor meer Utrechters om betrokken te zijn bij hun straat, buurt of wijk. De digitale participatie heeft door corona een vlucht genomen. We willen wat we hebben bereikt in 2022 vasthouden en versterken. Daarom gaan we door met ons digitale participatieplatform Denkmee Utrecht! waar verschillende vormen van online participatie bij elkaar zijn gebracht met het oog op herkenbaarheid en toegankelijkheid.

We bieden ruimte aan de stad om buurtbudgetten gericht in te zetten. Iedere buurt kan binnen het beleidskader en budgetkader van het Initiatievenfonds op aanvraag en initiatief van bewoners een buurtbudget aanvragen. Vanaf 2022 stimuleren we gefaseerd buurtbudgetten in kwetsbare buurten. Dat doen we samen met inwoners. We beginnen in Utrecht Zuid. We werken buurtbudgetten met buurtbewoners verder uit in soort van een menukaart, gebaseerd op de ervaringen met buurtbudgetten in de afgelopen jaren.

Met het gemeente brede participatienetwerk, de interne portal participatie en initiatief en met trainingen werken we aan het vakmanschap van onze medewerkers op het gebied van participatie en daarmee aan de continue ontwikkeling en kwaliteit op het gebied van participatie.

De wijkbureaus zijn een laagdrempelige plek in onze dienstverlening aan inwoners en ondernemers. Inwoners kunnen terecht met vragen, meldingen of ideeën over hun leefomgeving en kunnen terecht op het wijkspreekuur van de wijkwethouder. Op wijkbureaus waar het gebouw geschikt is, hebben we een servicepunt ingericht. Het wijkbureau is ook een netwerkplek voor medewerkers en professionals in de wijk waar kennis en kunde over de Utrechtse buurten samenkomt en wordt uitgewisseld. Het ontsluiten en analyseren van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens helpt ons en onze maatschappelijke partners om het werk in Utrechtse buurten gericht en effectief in te zetten. We hopen dat in 2022, mensen van het wijkbureau ook weer kunnen werken op locaties in de buurt. Door Corona was dat in 2020 en 2021 maar beperkt mogelijk.

Samen met de stad gaan wij aan de slag mei de actielijnen uit het actieprogramma ‘Samen stad maken initiatief’ in de volgorde die de raad in het najaar van 2021 zal vaststellen.

Initiatiefnemers die contact leggen met de gemeente zoeken naar een voor hun logische ingang passend bij hun initiatief. Daardoor komen initiatieven op verschillende plekken in onze organisatie binnen. Daarnaast hebben we met het mailadres initiatief@utrecht.nl en de webpagina uw initiatief ook een gemeentebrede ingang. De meeste initiatiefnemers worden snel geholpen en hun initiatieven passen in onze regelingen en programma’s. Voor initiatieven waarvoor dat niet geldt en initiatieven die vastlopen, werken we met het Groene golf-team aan een goede, snelle besluitvorming. In het Groene golf-team zijn alle organisatieonderdelen vertegenwoordigd. Dat maakt dat initiatieven integraal worden beoordeeld bij het nemen van een besluit. Daarvoor gebruiken we de driehoek publieke waarde die kijkt naar de waarden legitimiteit, rendement en betrokkenheid. Initiatiefnemers kunnen ook ondersteuning krijgen van partners in de stad zoals de Vrijwilligerscentrale Utrecht en de Utrechtse uitdaging en VoorjeStadsie.

Met het Initiatievenfonds moedigen we mensen aan om zich vrijwillig in te zetten voor elkaar, de buurt, wijk of stad. Eigen inzet en draagvlak zijn daarbij belangrijke pijlers. Inwoners kunnen mondeling, op papier en online een aanvraag doen. Als het nodig is gaan we ook naar de mensen toe. Kinderen en jongeren kunnen een aanvraag doen door te bellen, appen of het sturen van een filmpje naar een speciaal voor dat doel ingesteld telefoonnummer.

Voor initiatiefnemers die loonkosten hebben en daarvoor een bijdrage krijgen uit het Initiatievenfonds geldt dat zij maximaal drie jaar een bijdrage kunnen krijgen uit het fonds. Vanaf het begin praten we met initiatiefnemers over de eindigheid van financiële ondersteuning uit het Initiatievenfonds. Initiatiefnemers en gemeente hebben het over hun verwachtingen en kijken samen naar de ideeën en mogelijkheden voor als de ondersteuning uit het Initiatievenfonds stopt. Initiatieven die per 1 januari 2023 geen aanvraag meer kunnen doen bij het Initiatievenfonds, geven we voor 1 juni 2022 uitsluitsel over de mogelijkheden voor ondersteuning. We informeren u over die uitkomst met een raadsbrief voor de Voorjaarsnota zoals we dat ieder jaar doen.

Uit de afgelopen jaren blijkt dat er voor initiatiefnemers met loonkosten na drie jaar verschillende uitkomsten zijn. Sommige initiatieven gaan op eigen kracht verder, anderen dragen met hun doelstelling bij aan een programma en krijgen van daaruit ondersteuning en sommige stoppen. Initiatieven met een driejaarstermijn die na drie jaar nog ondersteuning willen van de gemeente en die bijdragen aan meerdere beleidsdoelen wegen we met de driehoek publieke waarde op betrokkenheid, rendement en legitimiteit. Als een initiatief publieke waarde heeft, zoeken we naar flexibiliteit en ruimte binnen de regels van de bestaande programma’s, soms met een tijdelijke financiële ondersteuning als overbrugging naar een meerjarige financiële ondersteuning. Bij de toekenning van financiële ondersteuning worden initiatieven gewogen ten opzichte van andere activiteiten die de gemeente ondersteunt en die hetzelfde of een vergelijkbaar doel dienen. Daardoor betekent een aanvraag doen niet automatisch dat een aanvraag ook (volledig) wordt toegekend. Als er geen ruimte is, doen we een voorstel bij de Voorjaarsnota 2022.