Openbare ruimte en groen

We werken aan gezond stedelijk leven in onze stad voor mens en dier. Een groene en klimaatbestendige leefomgeving en een goede kwaliteit van de openbare ruimte zijn daarvoor essentieel.

We ontwikkelen de stad vanuit het principe 'Groen, tenzij… ' omdat groen bijdraagt aan klimaatadaptatie, biodiversiteit en gezondheid. We verwijderen waar mogelijk verharding en voegen groen toe in de openbare ruimte. Dat is ook nodig om de verdichtingsopgave in balans te houden met de groenopgave die we hebben. Dat vraagt om een 'schaalsprong' voor groen. Versterken van de groenblauwe structuren, het vergroenen van het bebouwde gebied en meer groen rondom de stad, dragen bij aan de schaalsprong. Bij het aanleggen en verbeteren van groen geven we prioriteit aan de ontwikkeling van groen in de groenarme buurten, buurten met gezondheidsachterstanden en aan de wijken waar we de vergroening kunnen combineren met geplande vervangingsmaatregelen, zoals in de naoorlogse wijken.

Door het coronavirus werd des te meer duidelijk hoe belangrijk een veilige, toegankelijke en gezonde openbare ruimte is voor de inwoners van Utrecht. Groen op loopafstand dichtbij huis is een absolute noodzaak. We versterken groenblauwe structuren bijvoorbeeld bij de Kromme Rijn, verwijderen verharding en voegen (meer) groen toe in de openbare ruimte. Ook stimuleren we particulieren om hun eigendom groener te maken. We vieren 900 jaar Utrecht met het toevoegen van 900 bomen, een deel daarvan delen we uit aan particulieren. We maken van Utrecht een beweegvriendelijke stad met voldoende aangename verblijfs- en ontmoetingsplekken.

Investeren in een groen stad kunnen we niet alleen. Wij hebben als stad de goede traditie dat vooral samen met onze bewoners en bedrijven te doen. Zo creëren we samen met inwoners en bedrijven zogenaamde groene ommetjes en planten we extra bomen. We leggen samen met bewoners geveltuinen aan. Bewoners kunnen een aanvraag indienen bij het Initiatievenfonds en wij ondersteunen ze met de benodigde materialen en het ophalen van de tegels. We stimuleren bewoners via subsidies om hun eigendom te vergroenen, zoals via de Groene daken subsidie. Ook bieden we ruimte en ondersteuning aan inwoners en bedrijven die samen openbare stadstuinen en andere groene plekken zelf willen beheren.

De komende 30 jaar gaan we bijna 500 kilometer riolering vervangen (de nieuwe Visie Water en Riolering Utrecht is bij het opstellen van de programmabegroting 2022 ter inzage is gelegd). Hiervoor voeren we de jaarlijkse vervangingsinspanning de komende vijftien jaar stapsgewijs op van vijf kilometer per jaar in 2020 naar achttien kilometer per jaar in 2035. Voor 2022 programmeren we het vervangen van minimaal 6,2 kilometer riolering, bovenop de doorloop uit 2021. Volgens het principe van ontwikkelend beheer gebruiken we de rioolvervanging om een bijdrage te leveren aan andere maatschappelijke opgaven, zoals het klimaatbestendiger en verkeersveiliger maken en het vergroenen van de openbare ruimte.

Om de openbare ruimte veilig te kunnen gebruiken en de kwaliteit op peil te houden is er veel beheer en onderhoud nodig, zeker met de groei van het aantal inwoners. Aan de hand van de Nota Beheer Openbare Ruimte (Nota BOR) voeren we ontwikkelend beheer in. Dat wil zeggen dat we inspelen op de gemeentelijke ambities, grote opgaven en de veranderde behoeften van inwoners wanneer groot onderhoud of vervanging plaatsvindt. Op basis van de Nota BOR stellen we een jaarlijks te actualiseren meerjarenplanning (MJP) op. Daarmee hebben we een beter overzicht van de vervangingsopgaven en kunnen we deze beter afstemmen met andere programma’s van de gemeente, provincie, het waterschap (HDSR) en nutsbedrijven. Hiermee beperken we ook overlast voor inwoners en bedrijven en besteden we onze middelen optimaal.

In de Nota BOR is de omvang van het achterstallig onderhoud herijkt. Aan de hand van de MJP kunnen we het achterstallig onderhoud de komende tien jaar inlopen, zoals in Kanaleneiland-Noord. Hiermee willen we in de komende jaren een bijdrage leveren aan de kwaliteit en beleving van de openbare ruimte en we verwachten dat de waardering van de openbare ruimte geleidelijk omhoog zal gaan.
Onze materialen kopen we duurzaam in zoals toegelicht in de Raadsbrief Circulariteit en modulaire inrichting openbare ruimte .

We willen dat de openbare ruimte aantrekkelijk is en blijft voor bewoners en bezoekers. Vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan een schone en groene omgeving. Wij willen hen daarbij goed begeleiden en faciliteren. Wij vinden biodiversiteit belangrijk. Daarom passen we maatwerk toe bij het beheer van het groen.

We willen het erfgoed in het wervengebied samenhangend en gezamenlijk herstellen en behouden. Daarbij is goede samenwerking tussen gemeente, eigenaren en beheerders van groot belang. In de komende periode van circa dertig jaar wordt deze opgave gerealiseerd.

Met verschillende maatregelen stimuleren we het scheiden van het afval waardoor het zo hoogwaardig mogelijk hergebruikt kan worden. Met ‘Het Nieuwe Inzamelen’ stimuleren we bronscheiding van groente, fruit- en tuinafval (gft) en papier en karton, door dit aan huis in te zamelen. De ondergrondse voorzieningen voor glas, textiel en papier en karton zijn voor alle inwoners bereikbaar. Het plastic, blik en pak (pbp) wordt nagescheiden uit het restafval. Door de ontwikkeling van een nieuw inzamelsysteem voor groente, fruit- en etensresten (gfe) maken we het scheiden van gfe ook in hoogbouwgebieden makkelijker. Hiermee streven we een hoge kwaliteit en kwantiteit van grondstoffen na.

Onze inwoners en bedrijven leveren een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van onze openbare ruimte. Iedereen kan via internet, Slim Melden app of het Klant Contact Centrum melden als iets niet goed werkt in de openbare ruimte; dit kan gaan om een defecte lamp of een losliggende stoeptegel. We zorgen ervoor dat deze meldingen adequaat worden opgevolgd en afgehandeld.

Om een eenduidig beeld te vormen over de beleidsresultaten van de gemeente en gemeenten onderling te kunnen vergelijken zijn er een aantal wettelijke verplichte indicatoren bij de programma’s opgenomen.

Dit programma heeft geen verplichte BBV indicatoren.