Om ervoor te zorgen dat in Utrecht zoveel mogelijk verschillende disciplines, genres en mengvormen daartussen zijn vertegenwoordigd werken we aan de volgende punten:
- We blijven voortdurend op zoek naar mogelijkheden om makers en organisaties in alle kunstdisciplines te ondersteunen op een manier die het beste past. Daarbij nemen we allereerst het adviesrapport van de commissie Comvalius (Cultuurnota 2021-2024) als uitgangspunt, waarin een aantal aanbevelingen stond. Sommige vormen van cultuur vragen om extra aandacht, zoals literatuur en nachtcultuur. Ook domeinoverstijgende initiatieven, zoals samenwerkingen op het gebied van kunst en gezondheid, vragen om een verkenning van manieren om inspirerende voorbeelden op dit snijvlak beter zichtbaar te maken. We zetten ons ervoor in om het rijke palet van culturele uitingen en aangrenzende gebieden op de best mogelijke manier te kunnen ondersteunen.
- We hebben een gedifferentieerde systematiek van subsidieregelingen, waardoor het voor allerlei culturele activiteiten en initiatieven mogelijk is een passende subsidie te vinden. Dat begint bij de laagdrempelige impulssubsidies tot 2.500,- euro voor beginnende aanvragers en vernieuwende artistieke activiteiten van (jonge) talenten. Daarnaast doen we vijf rondes van de reguliere projectsubsidies voor plannen tot 20.000 euro op het gebied van professionele kunst of van cultuurparticipatie. Vanuit de projectsubsidies leveren we ook een financiële bijdragen om initiatieven in het kader van Utrecht 900 jaar mogelijk te maken. In 2022 bestaat ook weer de mogelijkheid tot het aanvragen van de tweejarige subsidie die met deze Cultuurnota is geïntroduceerd. De vierjarige subsidies uit de Cultuurnota 2021-2024 gaan hun tweede jaar in. Ook in 2022 zullen wij het totale aanbod van subsidieregelingen verder finetunen en daar waar nodig uitbreiden met eventuele nieuwe regelingen en/of aanpassingen aan de huidige regelingen.
- Landelijke iconen, buurtinitiatieven, vernieuwende festivals en een stevige infrastructuur van podia maken allemaal onderdeel uit van de Cultuurnota 2021-2024. In totaal geven we meerjarige subsidie aan 65 instellingen, waaronder tien nieuwkomers. Volgens het rapport van de commissie Comvalius zorgen de plannen van deze culturele organisaties samen voor een kleurrijk, veelzijdig en kwalitatief hoogstaand cultuuraanbod, waarbij er voor iedereen wat te genieten, te beleven of te doen is. Alle kunstdisciplines zijn vertegenwoordigd: van muziek tot literatuur en van film tot beeldende kunst.
- Het tweede jaar van de Cultuurnota is het jaar dat traditioneel de visitatie plaatsvindt. Dat zal in 2022, gezien de bijzondere omstandigheden van het eerste jaar, niet zozeer om de prestaties draaien maar vooral ook een moment zijn om de veerkracht en flexibiliteit van de sector in kaart te brengen, te analyseren waar de zwakten zitten en de voortgang op het gebied van fair practice en inclusie te monitoren. We willen in kaart brengen welke nieuwe aanpakken er bij Cultuurnota-instellingen naar aanleiding van de coronamaatregelen zijn ontstaan (zoals wijze van produceren, presenteren en het vormen van allianties) en wat hiervan goed zou zijn om te continueren.
- We blijven inzetten op het duurzaam herstel van de sector en zorgen ervoor dat de energie, middelen en initiatieven naar aanleiding van de coronamaatregelen niet verloren gaan. Dat betekent dat een aantal onderdelen van het in 2021 gepresenteerde herstel- en innovatiepakket voor de culturele sector zal worden doorgetrokken in 2022, zoals de programmeringsgelden en het budget voor opdrachten aan Utrechtse kunstenaars en initiatieven. Met de keuzes die we daarin maken sluiten we zoveel mogelijk aan op de actuele behoeften in de sector.
- Naast herstel richten wij ons ook op innovatie van de sector. Met het Cultuur Innovatiefonds Provincie Utrecht geven we culturele en creatieve partijen de ruimte om aan de slag te gaan met innovatieve ideeën. Met het fonds willen we de toekomstbestendigheid van de sector vergroten. Het is een unieke samenwerking tussen private en publieke Utrechtse organisaties en wordt gevoed met middelen van de provincie Utrecht, de gemeenten Utrecht en Amersfoort en een viertal private fondsen.
- Fair practice is juist in deze tijd een belangrijk thema en blijft daarom een aandachtsgebied. We blijven onze instellingen daar scherp op houden en in ondersteunen. In overleg met de sector en met relevante partijen zoals Kunsten ’92 en Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (ACCT), faciliteren we dialoogsessies in de stad. De aanbevelingen uit een eerdere nulmeting onder de Cultuurnota-instellingen ten aanzien van het beter kunnen monitoren en toetsen van de code, evenals eventuele aanbevelingen uit een onderzoek naar de kosten voor invoering van de fair practice nemen wij in 2022 mee als onderdeel van de tussentijdse visitatieprocedure van deze instellingen.
Om kunstenaars en culturele organisaties in Utrecht artistiek, fysiek en financieel de ruimte te geven om zichzelf én de stad cultureel verder te ontwikkelen werken we aan de volgende punten:
- Wij werken aan internationale ruimte in lijn met de Cultuurvisie Kunst Kleurt de Stad. Utrecht bezit een groeiend artistiek kapitaal en er is veel expertise bij de kleine en grote culturele instellingen die internationaal tot interessante samenwerkingen, ervaringen en resultaten leiden. Met de groei van de stad naar een dynamische cultuurmetropool is het essentieel om dit te verstevigen. Wij verkennen samen met de culturele sector hoe toekomstig internationaal beleid kan bijdragen aan de ontwikkeling van makers, kleine en grote presentatieplekken en de internationale positie van Utrecht. Dit moet effectief bijdragen aan het onderscheidende karakter van een stad met kunst en cultuur voor iedereen.
- Om cultuur integraal onderdeel te laten zijn van de groei van de stad wordt dit betrokken bij gebiedsontwikkelingen en vastgoedprojecten. Hiermee geven we invulling aan de barcode uit de Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040.
- In 2022 gaat, wanneer aan alle gestelde voorwaarden is voldaan, de verbouwing van Central Studios tot de Machinerie beginnen. Op deze plek komen straks maken, leren en vertonen van alle vormen van beeldcultuur samen. Hier ontstaat letterlijk en figuurlijk ruimte voor talent met kans op (inter)nationale uitstraling. Vanwege vertraging in het traject door corona, zal de opening pas naar verwachting in 2023 plaatsvinden.
- We ronden de aanbesteding voor het cultuurcluster Berlijnplein af. We selecteren een consortium dat het cultuurcluster gaat ontwerpen, bouwen en onderhouden. In 2022 start de ontwerpfase van het cultuurcluster, het voorlopig ontwerp is eind 2022 af. Parallel hieraan ontwikkelt het publieksprogramma op Berlijnplein zich verder met een nieuw programma van RAUM, voorstellingen van Nieuw Utrechts Toneel en van de dansgroepen, die zich in de aanloop naar de realisatie van het cultuurcluster vanaf eind 2021 vestigen in de werfkelders onder de stadstuin van Leidsche Rijn Centrum, grenzend aan de cultuurkavel.
- We onderzoeken in 2022 concreet geschikte manieren en locaties om cultuuraanbod voor jongeren in Leidsche Rijn te versterken en zoeken ook op andere plekken in wijken naar toegankelijke culturele voorzieningen op plekken waar deze nog niet of beperkt aanwezig zijn. In de Merwedekanaalzone gaan we ook het daar ingetekende wijkcultuurhuis verder vormgeven.
- We zetten ons in om ruimte voor makers te creëren in de gehele stad, daar ligt een opgave om 80.000m2 toe te voegen in de komende jaren. In 2022 richt zich dat vooral op behoud van creatieve werkruimte in de Merwedekanaalzone, uitbreiding van ruimte in het Werkspoorgebied en op het Berlijnplein, het zoeken naar ruimte in het Beursgebied en in Overvecht.
- Met de nieuwe Nadere regel muziekstudio’s bieden we financiële ondersteuning voor het realiseren van muziekstudio’s (aanpassingen, verbouwing en bijdragen in huur). De aanvragers moeten zelf ruimtes vinden. Wij ondersteunen hen in deze zoektocht en bij het vinden van de juiste vergunningen en informatie, zoals bestemmingsplannen. Gelijktijdig starten we een onderzoek naar hoe en waar muzikale broedplaatsruimte zou kunnen worden toegevoegd. In de toekomstige culturele voorziening op het Berlijnplein reserveren we ook ruimte voor muziekstudio's. We bekijken hoe hier nadere invulling aan gegeven kan worden.
- In het kader van de proeftuin Stedelijke Regio, en culturele infrastructuur rondt zich af eind 2021. We hebben dan een aantal concrete voorbeelden van wat wel en niet werkt in het realiseren van creatieve werkruimte in leegstaand erfgoed in de regio. Tot de zomer 2022 werken wij in de regio en landelijk aan het verspreiden van de resultaten in de vorm van een tool en kennisdeling zodat het effect heeft voor de langere termijn.
- We zetten ons ervoor in dat kunst letterlijk zichtbaar is in de stad, en op die manier tot (toevallige) ontmoetingen en nieuwe inzichten leidt. Op het gebied van kunst in de openbare ruimte werken we daarom aan een breed en divers aanbod, een goede spreiding van kunst in de stad, participatie van bewoners en versterking van het kunstklimaat. Specifiek werken we aan ruimte voor cultuur in ontwikkelgebieden en aan het mogelijk maken van experimenten met kunst in deze transitiegebieden. Bij nieuwbouw of verbouwingen van openbare gebouwen zoals scholen, realiseren we samen met de betrokken kunstprojecten (projecten waarbij 1,5% van de bouwsom gereserveerd wordt voor kunst). En we werken verder aan de stedelijke programma’s uit het Bidbook Gemene Grond voor de komende 10 jaar, zoals het programma voor de omgeving van het Westplein en de Merwedekanaalzone.
- In veel gevallen nemen we het initiatief tot kunstopdrachten en vaak zijn we een aanspreekpunt voor bewoners en organisaties voor hun belangen en ideeën. In 2022 staat een aantal projecten op stapel, (deels) ondersteund vanuit het Fonds Stadverfraaiing en langlopende kunstprogramma’s. Voorbeelden hiervan zijn het eerbetoon aan gastarbeiders en het kunstproject Herinneringsbomen Utrecht 900.