2. Vergroten kansen op de woningmarkt en verbeteren van huisvesting bijzondere doelgroepen

2.1 Streven naar passende huisvesting voor bewoners en woningzoekenden

Wat gaan we daarvoor doen?

P2.1.1 We zorgen voor meer woningen in verschillende segmenten, van sociale huur tot vrije sector huur- en koopwoningen. Daarbij sturen we op gemengde wijken met een mix van verschillende segmenten

Wij zetten in op een duurzaam hoge woningbouwproductie, met betaalbaar wonen als belangrijk uitgangspunt. We stimuleren en faciliteren het woningaanbod voor sociale-, middeldure huur en betaalbare koop ten behoeve van verschillende doelgroepen in woonmilieus die passen bij onze stad. We vertalen de kwalitatieve vraag naar woningen in samenhang met de keuzen en perspectieven uit de RSU naar gebiedsontwikkelingen in de stad en de regio.
Ondanks een bijzonder jaar zijn we er in 2021 in geslaagd om de woningvoorraad te laten groeien. We benutten deze en toekomste groei van de stad om onze partners te stimuleren de bouwproductie hoog te houden om aan te sluiten op de gezamenlijke ambities. We werken de afspraken uit het Stadsakkoord Wonen uit in gebiedsontwikkelingen, SPvE’s etc. We geven via omgevingsvisies en andere gebiedsgerichte instrumenten richting naar de gewenste woningvoorraad per gebied of wijk.

Stadsakkoord
In het Stadsakkoord Wonen hebben de partners op de Utrechtse woningmarkt wederkerige en langjarige afspraken gemaakt, gericht op een betere balans in de woningmarkt. Het Stadsakkoord is geen statisch document, we monitoren, samen met de kopgroep Stadsakkoord Wonen, en stellen bij waar dat nodig is. Afgelopen jaar hebben we in de kopgroep gesproken over bijvoorbeeld de evaluatie van het actieplan Middenhuur, het UPP en de Parkeervisie. Het komend jaar werken we samen met onze partners door om initiatieven te ontwikkelen op de diverse thema’s. Hierbinnen zal in 2022 in ieder geval aandacht worden gegeven aan de verdere uitwerkingen van het Actieplan Betaalbare Koopwoningen, aan Thuis voor Iedereen en aan het thema ‘Versnelling’. Daarnaast evalueren we in samenwerking met partners de samenwerking binnen het Stadsakkoord. Dit mede in het licht van een nieuwe bestuursperiode.

Prestatieafspraken
We maken en monitoren prestatieafspraken met de Utrechtse corporaties. We werken aan verbetering van de cyclus, zodat de resultaten (monitor en wijkenstrategie) beter tot zijn recht komen bij het maken van nieuwe prestatieafspraken.
De stichting Utrechtse woningcorporaties (STUW), huurdersorganisaties en gemeente staan samen voor grote opgaven in Utrecht zoals die in de Woonvisie staan geformuleerd. De belangrijkste zijn: werken aan gemengde wijken, voldoende productie, en het verduurzamen en betaalbaar houden (gematigd huurprijsbeleid) van de sociale woningvoorraad.
De in 2019 gemaakte meerjarige stedelijke prestatieafspraken lopen tot eind 2022. Deze stedelijke afspraken en de woonvisie vormen het kader voor de jaarlijkse prestatieafspraken met de afzonderlijke corporaties. In 2022 bereiden we nieuwe stedelijke afspraken voor t.b.v. de periode 2022 t/m 2026. Deze worden eind 2022 geactualiseerd en ondertekend door gemeente, corporaties en huurdersorganisaties. De afspraken passen in het kader zoals vastgelegd in de herziene Woningwet 2015 en sluiten aan bij het landelijke Sociaal Huurakkoord. Tweemaal per jaar spreken we met de corporaties in het bestuurlijk productieoverleg, vijfmaal op ambtelijk niveau. Doel van dit overleg is de voortgang van de productie van de sociale voorraad in de stad te monitoren, kansen te signaleren en aandachtspunten/knelpunten aan de orde te stellen, die het project- en gebiedsniveau overstijgen.

Middenhuur
Mede op basis van de uitkomsten van de in 2021 uitgevoerde evaluatie van het Actieplan middenhuur zetten we in 2022 de toepassing van dit Actieplan voort: bij nieuwbouwprojecten zetten we in op een zo hoog mogelijk aandeel middenhuur binnen gedifferentieerde woonprogramma’s waarbij we voorwaarden stellen aan prijs en kwaliteit.
In 2022 blijven de voorrangsregels uit de Huisvestingsverordening Utrecht van kracht voor nieuwe middenhuurwoningen. Deze nieuwbouwwoningen stellen we, zowel bij de eerste verhuur als bij wederverhuur, met voorrang beschikbaar voor de inkomensgroep waarvoor deze woningen zijn bedoeld. Ook krijgen huurders binnen deze inkomensgroep die een sociale huurwoning achterlaten extra voorrang. We maken daarnaast met zo veel mogelijk verhuurders de afspraak dat deze woningen via het verhuurplatform WoningNet worden aangeboden, om op die manier zo veel mogelijk doorstromers te bereiken.

Betaalbare koop
In 2022 willen wij, op basis van een Actieplan betaalbare koopwoningen, het woningaanbod in het betaalbare koopsegment vergroten en beschermen. In gebiedsontwikkelingen benutten we kansen voor het toevoegen van betaalbare koopwoningen. Met het Actieplan nemen we bovendien maatregelen voor de korte en iets langere termijn om het woningaanbod in het betaalbare koopsegment te vergroten en te beschermen, waaronder het toepassen van een opkoopbescherming om ervoor te zorgen dat bestaande betaalbare koopwoningen niet worden opgekocht door investeerders, maar beschikbaar blijven voor eigenaar-bewoners. Ook geven we uitwerking aan de lange termijn maatregel in het Actieplan om tot een gezamenlijk fonds te komen om betaalbare koopwoningen langjarig te borgen. We blijven daarnaast de bestaande woningvoorraad beschermen tegen oneigenlijk gebruik en/of onttrekking van woningen door de uitvoering van het beleid voor tijdelijk verblijf en omzetten en splitsen.

Fonds Toevoegen Woonruimte
In 2022 geven wij uitvoering aan de (in 2021) gewijzigde nadere regels ten behoeve van het Fonds toevoegen woonruimte. Wij zetten het fonds in overeenkomstig de aanbevelingen uit de evaluatie van de subsidieregeling. De nadere regel is onder andere bedoeld voor aanvragen voor wonen boven winkels. De realisatie van deze woningen is vanwege hogere bouwkosten niet vanzelfsprekend. Vaak sluit het bestaande pand wat betreft indeling en inrichting niet aan op de woonfunctie en moet een aparte opgang gerealiseerd worden. De subsidie kan helpen om deze transformatie naar wonen mogelijk te maken en zo de leegstand boven winkelpanden tegen te gaan. In lijn met de overgenomen raadsmotie verlagen we de m2-eis voor het verkrijgen van een subsidie voor haalbaarheidsonderzoeken. Dit om de regeling nog laagdrempeliger te maken.

Corona
Corona heeft geen directe invloed gehad op de kosten van het programma.

P2.1.2 We stimuleren dat binnen een redelijke termijn aan woningzoekenden een passend woningaanbod wordt gedaan, in het bijzonder aan de mensen die daar (tijdelijk) zelf niet in kunnen voorzien

Studentenhuisvesting
We geven in 2022 verder uitvoering aan het lokaal convenant studentenhuisvesting Utrecht samen met betrokken partijen. We stimuleren de realisatie van met name onzelfstandige eenheden en proberen via de flexibele/tijdelijke woonconcepten onder andere ruimte te maken voor studentenhuisvesting. We zorgen ervoor dat de bouw van een aantal grote projecten in 2022 en 2023 met betaalbare studentenhuisvesting kan gaan beginnen. Hiermee dragen we bij aan de compacte en inclusieve stad conform de RSU 2040.

In 2022 bestrijden wij via de inzet van het Huurteam Utrecht misstanden op de (particuliere) huurwoningmarkt, waaronder studentenwoningen.

Huisvesting kwetsbare doelgroepen: Duurzame groei met een thuis voor iedereen
De woningnood in Utrecht zet ook extra druk op het aandeel betaalbare woningen voor kwetsbare groepen. Daarom is in 2021 het programma (T)huis voor iedereen is in 2021 gestart, dat loopt tot eind 2022. Doelen zijn inzicht en sturing te vergroten, de matching tussen vraag en aanbod te kanaliseren en het aanjagen (en tijdelijk vergroten) van het aanbod op de woningmarkt voor kwetsbare en bijzondere doelgroepen. We werken samen binnen de gemeente en met partners in de stad. Innoveren en leren van opgedane lessen uit gemengd wonen-projecten, het borgen van succesfactoren in beleid zijn ook een belangrijke elementen in het programma.
De urgentie is hoog omdat, mede als gevolg van corona de omvang van de groepen toeneemt en de wachtlijsten voor uitstroom groeien. Dat beeld verandert niet de komende jaren. Concurrentie en verdringing tussen kwetsbare groepen moet voorkomen worden en de balans met regulier woningzoekenden moet behouden blijven. Met corporaties is afgesproken dat max. 30% van het woningaanbod naar kwetsbare en bijzondere doelgroepen gaat.

Een (t)huis voor ouderen
Het aantal ouderen groeit en hun aandeel in de bevolking neemt toe. Bovendien worden ouderen steeds ouder. Daardoor neemt ook hun afhankelijkheid van zorg en ondersteuning toe. Er is een extra inspanning nodig om te voorzien in voor ouderen passende en aantrekkelijke woon(zorg)vormen. Deze moeten gericht zijn op zo lang mogelijk zelfstandig wonen en moeten aansluiten op de grote diversiteit aan wensen en mogelijkheden van de doelgroep en de behoefte in de buurten en wijken. In het programma Een (t)huis voor ouderen maken wij afspraken met ontwikkelaars, beleggers, woningcorporaties, zorginstellingen, initiatiefnemers en de doelgroep zelf om dit passende aanbod te realiseren en daarvoor condities te scheppen. Het gaat hier om ruimtelijke mogelijkheden, voorwaarden in de regelgeving en stimulering en ondersteuning van het keuze- en verhuisproces van de ouderen zelf.

Versneld toevoegen (tijdelijke) woonruimte
De vraag naar betaalbare huisvesting in Utrecht is onder alle woningzoekenden al jaren hoog, ook onder kwetsbare en bijzondere doelgroepen. De opleveringen van grote gebiedsontwikkelingen komen pas echt op stoom in de periode 2025-2030. Dit is een landelijk beeld; het MPR en de RSU laten ook voor Utrecht zien dat de woningvoorraad enerzijds en de woningbehoefte anderzijds pas in de loop van de jaren dertig beter in balans raken. De acute woningnood wordt daarmee steeds zichtbaarder. Er ligt een urgente woningvraag van een brede groep woningzoekenden voor de komende 5-10 jaar. Daarom werken we de komende periode met de Taskforce Toevoegen Woonruimte langs vier sporen aan het versneld toevoegen van (tijdelijke) woonruimte in de stad:

  • Het realiseren van locaties voor flexwonen,
  • Het tijdelijk benutten van de mogelijkheden van het gemeentelijk vastgoed,
  • Het door de corporaties of andere partijen verwerven of (tijdelijk) huren van aanvullend vastgoed,
  • Het optimaliseren van de mogelijkheden van bestaand corporatiebezit.

Hiernaast zijn drie locaties in voorbereiding om uit te geven aan bewonersinitiatieven. Hierbij zijn op twee locaties mogelijkheden om wooncoöperaties ruimte te bieden. In totaal gaat het om circa 98 woningen waarvan er 90 geschikt zouden zijn voor minimaal twee wooncoöperaties.

Er gewerkt aan verschillende SPVE’s waar er ruimte ontstaat voor nieuwe woonconcepten zoals gemengd wonen. Het Pieter Baan Centrum is er één van. Naar verwachting gaat die in 2022 in de verkoop.

Woonwagens
In 2021 hebben wij onderzocht welke mogelijkheden er waren voor het toevoegen van een aantal standplaatsen bij bestaande woonwagenlocaties. Eind 2021 heeft de raad daarover een besluit genomen. In 2022 geven wij uitvoering aan dat besluit (nog niet genomen ten tijde van het opstellen van deze begroting).

Corona
Corona heeft geen invloed gehad op de kosten. Wel wordt uit maatregelenpakket 4 (in het kader van de aanpak van de effecten van de coronacrisis) tot eind 2022 extra ingezet op het Programma Thuis voor Iedereen en daarbinnen ‘Thuis voor Ouderen’.

P2.1.3 We stimuleren doorstroming op de woningmarkt

We stimuleren en faciliteren het woningaanbod voor middeninkomens in zowel het huur- als het koopsegment. We geven woningzoekenden met een middeninkomen voorrang op middenhuurwoningen en extra voorrang aan huurders binnen deze inkomensvoorrangsgroep die een sociale huurwoning achterlaten.
In 2020/2021 onderzocht Academie voor de Stad mogelijke instrumenten om doorstroming te bevorderen. De resultaten van dit onderzoek betrekken we bij de evaluatie en actualisatie van het Actieplan Middenhuur en willen wij benutten om doorstroming nog meer te stimuleren.
Zodra het Actieplan Betaalbare Koopwoningen is vastgesteld werken we door aan de uitvoering van de maatregelen die hierin zijn voorgesteld.
In de prestatieafspraken met de corporaties en in de afspraken op basis van het Stadsakkoord leggen wij vast dat onze partners zorgen voor verschillende gemengde woonvormen, zodat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen en kwetsbare doelgroepen worden begeleid in zelfstandig wonen.
Om de doorstroming uit grote sociale huurwoningen te bevorderen geven we voorrang aan huurders die verhuizen naar een kleine woning. Ook wordt de verhuisadviseur in 2022 voortgezet. Senioren in een grote corporatiewoning kunnen advies en begeleiding van de verhuisadviseur krijgen als zij willen verhuizen naar een meer passende woning.
Eind 2021 evalueren wij het experiment 'bevorderen doorstroming door extra inschrijftijd voor specifieke groepen bewoners van Place2bu'. Op basis van de uitkomsten zetten wij de regeling uit het experiment voort of hanteren we in 2022 een andere vorm van doorstroming voor deze doelgroepen.

Corona
Corona heeft geen directe invloed gehad op de kosten in dit programma.

Deze pagina is gebouwd op 12/10/2021 13:49:46 met de export van 12/10/2021 13:09:49